Coco Chanel No5
“Paul Valery eskiden, parfüm sürmeyen kadının geleceği yoktur, derdi. Eh, son derece haklı.”
Coco Chanel, 1965
Aslında bu gönderiyi Chanel’in doğum günü 19 Ağustos’ta yapacaktım ama duramadım yazasım geldi.
Hem hayatına hem kişiliğine hayran olduğum, yaşadığı dönemin çok ötesinde tasarımlarıyla moda dünyasına ismini yazdırmış aynı zamanda kendini yoktan var eden, Time ‘Yüzyılın En Önemli 100 Kişisi’ listesinde yer alan ve bu listedeki tek moda tasarımcısı olan Coco Chanel’i daha önce kitap ve filmleriyle paylaşmıştım.
Coco Chanel’e olan hayranlığıma ithaf en Yavuz Alim gemiden dönerken bana harika bir hediye olarak No5 almıştı. Kıyıp da kullanamıyordum ama fıslatmaya başladım artık. No5 parfümün ortaya çıkış hikayesi, daha önce paylaştığım “Chanel Efsanesi ve Hayatı” kitabında ayrı bir bölümde yer alıyor. Sayfalar arasından biraz paylaşım yapacağım.
1920 yazında Güney Fransa Grasse’da bir laboratuvar kuran parfüm uzmanı Ernest Beaux ile tanışır Coco Chanel. Bir kimyager olan Beaux koku hafızası güçlü biridir ve popüler birçok parfüm üretmiştir. Chanel No5’in üretimine bizzat katılır ve her aşamasında müdahalelerde bulunur. Yasemin, ylang – ylang, çiçek suyu, mayıs gülü, sandalağacı ve bourbon samanı barındıran parfüm, döneminde popüler olan sadece çiçek kokusundan oluşan parfümlerden farklıydı. Chanel No5’i bir demet soyut çiçek formülü olarak betimliyor.
Parfümün adı Coco Chanel’in uğurlu sayısı olan 5’ten geliyor. Parfümü piyasaya çıkaracağı sıra aynı zamanda yeni bir koleksiyonu da 5 Mayıs 1921’de sergileyecektir. Bunun dışında 5 aynı zamanda simyacıların efsanevi mükemmel özünü beşinci elementi simgeliyordu.
Image source: wikimedia
Beaux ile denemeler yapan Chanel, önünde duran şişeleri teker teker koklar ve beşindi şişeyi beğenir. Elindeki kalemle üzerine No5 yazar ve bunu satacağım der. Başlarda bu işi eğlenceli bir oyun gibi görse de No5 ve ardından No22 beş kıtada da büyük talep görür.
Yuvarlak köşeleriyle dikdörtgen, basit ve zarif tasarımıyla modern bir şişesi olan No5 parfüm için Coco Chanel’le birçok şirket sahibi iş birliği yapar ve gittikçe artan bir karla No5 birçok kişiye iyi kazançlar sağlar.
Image source: wikimedia
Andy Warhol, Chanel No5 şişesinin ipek baskı resimleri
Hem kimyevi özellikleri hem de modern şişe tasarımı, farklı dillere çevrilmesi gerekmeyen logo ve markasıyla başlı başına devrim olan Chanel No5 asla sadece bir parfüm değil. İnatçı ve kararlı bir kadının 1920’lere bıraktığı güçlü bir duruşun elle tutulur, gözle görülür ve kokusuyla hafızalara iz bırakır cisimleşmiş halidir Chanel No5.
Yazan: Aylin K I