RESİM SANATI VE AŞK

20. YÜZYIL BATI RESİM SANATINDA AŞK OLGUSU

Sibel Almelek İşman

“…aşk en yüce ve en ince duygudur. Platon’a göre aşk, güzelliğin doğurduğu bir çekiciliktir. Gerçek güzellik ise, düşünce ile kavranan güzelliktir. Yeryüzündeki duyusal güzellikler, gerçek güzelliğin yalnızca kaba bir taslağı, solgun bir yansımadır.”

Aşk; uğruna şiirler yazılan, resimler yapılan, uğruna Tac Mahal gibi mimari eserler yapılan o kutsal duygu. İnsanın varlığı kadar eski midir aşk? Mağara resimlerinde bizonlar ve av resimleri çizen ilkel çağ insanları aşık oldular mı bilinmez ama Mısır, Roma ve sanatı olan bir çok medeniyette aşkın yazılı yada görsel hallerinin izini sürmek mümkün.

Kitap bize yakın bir zaman diliminde 20.yüzyıldaki aşk olgusunu inceliyor fakat bunun dışında 20.yüzyıl öncesindeki aşk konulu resimlere de örnekler vererek kronolojik bir geçiş sağlanıyor. Giriş kısmında Sibel Almelek İşman, aşkın tarihine değiniyor ve aşk olgusunu felsefecilerin farklı yaklaşımlarından örnekler vererek açıklıyor. Örneğin M.Ö. 492-432 yılları arasında yaşamış Empedokles, özetle; elementleri sevginin birleştirdiğinden uyuşmazlığın ayırdığından bahseder. Sokrates, Platon ve Aristoteles gibi felsefeciler ise aşkı en yüce ve en ince duygu olarak tanıtırlar. Spinoza, Descartes, Schopenhauer, Nietzsche ve daha fazlasının aşk hakkındaki düşünceleri yorumları, aşk olgusunun zaman içindeki serüvenini anlaşılır ve sade bir dille ele alıyor yazar.

20.yüzyıl öncesi Avrupa sanatındaki resimlere örneklerde aşk tanrıçası Venüsler, dini metinlerde geçen aşk konulu resimler, Ingres, Vermeer, Fragonard, Rubens gibi farklı dönem ressamları ve eserlerine yer verilmiş.

Benim çok hoşuma giden bir diğer bölüm ise 20.yüzyılın sanat ve kültür ortamının ele alındığı kısım. Resimleri yorumlarken dönemin önemli olaylarını bilmek oldukça farklı bir bakış açısı sunuyor kuşkusuz. Ressamı anlatım biçimine iten sebepler ve nedenleri anlayabilmek açısından güzel bir bölüm.

Üçüncü bölüm ise 20.yüzyıl Avrupa sanatında aşk konulu resimler. Bu bölümde Art Nouvea, Dışavurumculuk, Kübizm, Metafizik Resim, Dada, Gerçeküstücülük, Art Deco ve Paris Okulu alt başlıkları altında birçok sanatçı ve eseri ele alınıyor konu üzerinden.

Dördüncü ve son bölüm 20.yüzyıl Amerikan resim sanatında aşk olgusu konusunda ise pop art akımından Roy Lichtenstein, Meksika’dan Frida Kahlo ve tombul figürleri ile Botero gibi sanatçıların aşk konulu resimleri ele alınıyor.

Sanat tarihinde akılları başlarından gitmiş, aşıkların süslediği tuvallerde hülyalı bir yolculuk kitap. Aşkı sanatla buluşturan ve onu derinlemesine inceleyen, ressamları ve tuvallerindekileri ayrıntılı inceleyen keyifli bir okuma.

Kitabın yazarı Sevgili Sibel Almelek İşman Dokuz Eylül Üniversitesi’nde Sanat Tarihi dersleri veren kıymetli ve de başarılı bir öğretmendir. Öğrencisi olduğum için de kendimi şanslı sayarım.